Uyku apnesi tanısı nasıl konulur?

Uyku apnesinin teşhis süreci, kişinin şikayetlerinin detaylı değerlendirilmesiyle başlayıp uzman gözetiminde gerçekleştirilen uyku testleriyle devam eder. Hekim öncelikle horlama, gündüz uykululuk hali ve solunum duraklamaları gibi belirtileri inceler; ardından fiziksel muayene ve risk faktörlerini ele alır. Kesin tanı için laboratuvar ortamında yapılan polisomnografi veya ev tipi uyku monitorizasyonu gibi ileri incelemeler uygulanarak solunum parametreleri ve uyku yapısı objektif şekilde kayıt altına alınır.

24 Kasım 2025

Uyku Apnesi Tanısı Nasıl Konulur?


Uyku apnesi, uyku sırasında solunumun tekrarlayan şekilde durması ve başlamasıyla karakterize bir uyku bozukluğudur. Tanı süreci genellikle belirtilerin değerlendirilmesi, tıbbi öykü alınması ve özel testlerin yapılmasını içerir. İşte uyku apnesi tanısının konulma aşamaları:

1. Belirtilerin ve Risk Faktörlerinin Değerlendirilmesi


İlk adım, kişinin şikayetlerini ve risk faktörlerini gözden geçirmektir. Yaygın belirtiler şunları içerir:
  • Yüksek sesle horlama
  • Uyku sırasında nefes durmaları (genellikle bir başkası tarafından fark edilir)
  • Gündüz aşırı uyku hali veya yorgunluk
  • Sabah baş ağrıları veya ağız kuruluğu
  • Konsantrasyon güçlüğü veya sinirlilik
Risk faktörleri arasında obezite, boyun çevresinin geniş olması, ailede uyku apnesi öyküsü, sigara kullanımı ve burun tıkanıklığı yer alır. Hekim bu bilgileri toplayarak tanıya yönelir.

2. Fizik Muayene

Doktor, üst solunum yollarını (burun, ağız, boğaz) ve boyun çevresini kontrol eder. Obezite, büyük bademcikler veya dar bir hava yolu gibi fiziksel özellikler uyku apnesi riskini artırabilir. Ayrıca, tansiyon ölçümü gibi genel sağlık değerlendirmeleri yapılabilir.

3. Uyku Çalışması (Polisomnografi)

Uyku apnesi tanısı için en kesin yöntem polisomnografi adı verilen uyku çalışmasıdır. Bu test genellikle bir uyku laboratuvarında, gece boyunca yapılır ve şu parametreleri izler:
  • Beyin dalgaları (EEG): Uyku evrelerini belirlemek için
  • Göz hareketleri (EOG): REM uykusunu tespit etmek için
  • Kas aktivitesi (EMG): Vücut hareketlerini kaydetmek için
  • Kalp atış hızı (EKG): Kardiyak aktiviteyi izlemek için
  • Solunum desenleri: Nefes alışverişi, horlama ve oksijen seviyelerini ölçmek için
Bu veriler, uyku sırasında solunum durmalarının sıklığını ve şiddetini değerlendirmeye yardımcı olur. Apne-hipopne indeksi (AHI) hesaplanarak tanı konulur; AHI değeri 5-15 arası hafif, 15-30 arası orta, 30 üstü şiddetli uyku apnesi olarak sınıflandırılır.

4. Evde Uyku Testi

Bazı durumlarda, evde uyku testi kullanılabilir. Bu, polisomnografiye alternatif olarak hastanın kendi ortamında yapılan basitleştirilmiş bir testtir. Taşınabilir cihazlar solunum, oksijen seviyeleri ve kalp atış hızını kaydeder. Evde test, şiddetli uyku apnesi şüphesi olan ve laboratuvar testine gidemeyen hastalar için uygundur, ancak daha az kapsamlı olduğundan hafif vakalarda yanıltıcı olabilir.

5. Ek Tetkikler

Gerektiğinde, doktor ek testler önerebilir:
  • Kan testleri: Tiroid problemleri veya diğer metabolik bozuklukları kontrol etmek için
  • Görüntüleme yöntemleri: BT taraması veya MRI ile üst solunum yolu yapısını incelemek için
  • EKG veya ekokardiyografi: Kalp ile ilgili komplikasyonları değerlendirmek için

Tanı Sonrası Süreç

Tanı konulduktan sonra, uyku apnesinin şiddetine göre tedavi planı oluşturulur. Tedavi seçenekleri arasında yaşam tarzı değişiklikleri (kilo verme, egzersiz), CPAP (Sürekli Pozitif Hava Yolu Basıncı) cihazı kullanımı, ağız içi apareyler veya cerrahi müdahaleler bulunur. Düzenli takiplerle tedavinin etkinliği değerlendirilir ve gerekirse ayarlamalar yapılır.

Uyku apnesi ciddi bir durum olup, erken tanı ve tedavi kalp hastalıkları, inme ve diyabet gibi komplikasyonları önlemeye yardımcı olur. Eğer belirtileriniz varsa, bir sağlık uzmanına başvurmanız önemlidir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;